จำไม่ได้ว่านานแค่ไหนแล้ว ที่ไม่ได้ไปนมัสการองค์พระปฐมเจดีย์ แม้ว่าจะมีสถานที่ทำงานอยู่ใกล้องค์พระปฐมเจดีย์ไม่ไกลนัก เดินทางเพียงไม่กี่นาทีก็สามารถไปถึงได้แล้ว แต่ทว่ากลับไม่ค่อยมีเวลาไปกราบนมัสการเลย ครั้งสุดท้ายน่าจะเป็นววันนมัสการพระปฐมเจดีย์ที่ทางคณะสงฆ์จัดขึ้น ตอนนั้นเจดีย์พึ่งได้รับการบูรณะไม่นาน แต่ยังอยู่ในช่วงของการจัดงานประจำปี ผู้คนยังพลุกพล่าน มีร้านค้าจำนวนมาก ทำวัตรสวดมนต์กลางเปลวแดดร้อน เสร็จงานก็รีบกลับ

             วันสงกรานต์ประเพณีสำคัญของคนไทย จัดงานกันทั่วประเทศ เป็นประเพณีที่แม้จะมีพื้นฐานมาจากศาสนา แต่ว่าแทบทุกศาสนาก็สามารถประยุกต์เข้ากับหลักคำสอนในศาสนาของตนได้ นั่นเพราะสงกรานต์คือประเพณีสากลของคนไทย สาระสำคัญอยู่ที่การเล่นน้ำ นอกจากนั้นจะมีพิธีทำบุญอุทิศให้แก่บรรพบุรุษผู้ล่วงลับไปแล้ว เปิดโอกาสให้ญาติที่ยังมีลมหายใจอยู่ได้ทำบุญให้แก่บรรพบุรุษที่จากไปแล้ว โบราณว่า “อยู่ให้เลี้ยงกาย ตายเลี้ยงวิญญาณ”

          ภาษาบาลีเป็นภาษาที่ใช้ในการบันทึกคำสอนของพระพุทธศาสนาในฝ่ายเถรวาท ส่วนฝ่ายมหายานใช้ภาษาสันสกฤตในการจดบันทึกหลักคำสอน ภาษาบาลีเป็นภาษาดั้งเดิมมีอายุนานกว่าสามพันปีแล้ว หากไม่ศึกษาค้นคว้าจริงๆอาจจะทำความเข้าใจได้ยาก ในปัจจุบันบทสวดมนต์ต่างๆ หรือหลักคำสอนในพระพุทธศาสนา แม้จะมีผู้ถ่ายทอดเป็นภาษาต่างๆมากมาย แต่หากมีข้อสงสัยว่าหลักคำสอนนั้นถูกต้องผิดพลาด คลาดเคลื่อนหรือไม่ ก็สามารถตรวจสอบได้จากต้นฉบับภาษาบาลี ตราบใดที่ยังมีผู้ศึกษาภาษาบาลีหลักคำสอนของพระพุทธศาสนาที่แท้จริงก็ยังมีปรากฏให้เห็น

           วันที่ 28 มีนาคม 2559 แม่กองบาลีสนามหลวงได้ดำเนินการตรวจข้อสอบแผนกบาลีของคณะสงฆ์ไทย ประจำปีพุทธศักราช 2559 มีพระภิกษุสามเณรสอบได้เปรียญธรรม 9 ประโยค จำนวน 44 รูป มีรายละเอียดดังต่อไปนี้

          อรุณรุ่งดวงอาทิตย์ยามเช้ากำลังโผล่พ้นขอบฟ้าเบื้องบุรพทิศ เหนือทิวเขาที่ทอดยาวจากเหนือจรดใต้ บริเวณที่เคยเป็นป่าในอดีต ปัจจุบันกลายเป็นทุ่งโล่ง เพราะชาวบ้านได้แผ้วถางป่าเพื่อทำไร่ สภาพที่เห็นอยู่เบื้องหน้าจึงเป็นที่โล่งมีต้นไม้แซมขึ้นบ้าง สะท้อนกับแสงอาทิตย์ยามอรุณรุ่ง ยังพอมีความงามปรากฏให้เห็น ที่ทิวเขา ณ วัดป่าแห่งหนึ่งในจังหวัดชัยภูมิ พระภิกษุรูปหนึ่งกำลังถือกล้องเฝ้ารอแสงแรกแห่งอาทิตย์ ดูเหมือนชีวิตจะขัดแย้งกับวิถีแห่งการดำเนินชีวิตของอนาคาริก

       คนทุกคนย่อมมีอดีต มีความทรงจำ แต่จะจำได้มากน้อยเท่าไหร่นั้น ขึ้นอยู่กับความอยากจำหรืออยากลืมของแต่ละคน บางคนอยากลืมแต่กลับจำ บางคนอยากจำแต่กลับลืม ที่น่าอนาถใจมากที่สุดอย่างหนึ่งของมนุษยชาติคือคนส่วนหนึ่งมักจะลืมเรื่องที่อยากจำ และมักจะจดจำเรื่องที่อยากลืม มนุษย์จึงมักจะมีโศกนาฎกรรมให้เห็นอยู่เสมอ ความทรงจำเหมือนภาพวาด แม้จะลางเลือนไปบ้างแต่หากแต่งเติมเพิ่มสีใหม่ภาพนั้นก็ชัดเจนสดใสและงดงามขึ้นได้ เหมือนกับความทรงจำที่ผ่านกาลเวลามานานแล้ว แต่เมื่อฟื้นความทรงจำขึ้นมาใหม่ นัดพบกันกันใหม่โดยที่ไม่มีผลประโยชน์อะไรมาแอบแฝง ความทรงจำนั้นกลับงดงามอย่างยิ่ง

         หลังวันวาเลนไทน์หนึ่งวัน เปลวไฟในวันแห่งความรักยังไม่จางหาย ก็มีภาพพระสงฆ์จำนวนนับหมื่นรูปชุมนุมที่พุทธมณฑลปรากฏทางสื่อ ในภาพยังมีพระสงฆ์บางรูปกำลังเข้าล็อคคอทหารที่กำลังห้ามปรามไม่ให้พระเดินไปยังเส้นทางนั้น กลายเป็นเรื่องที่สังคมกำลังตั้งคำถามว่าพระสงฆ์กลุ่มนี้กำลังทำอะไรกัน กระทำรุนแรงเกินกว่าเหตุไปหรือไม่ ทำไมพระสงฆ์ที่ได้ชื่อว่าเป็นตัวแทนของความสงบกลับแสดงออกถึงซึ่งการใช้ความรุนแรงแทน ในขณะที่ทหารซึ่งเป็นนักรบกลับดูเสมือนประหนึ่งว่าอยู่ในความสงบ

        สถาบันวิจัยญาณสังวร มหาวิทยาลัยมหามกุฎราชวิทยาลัย จัดโครงการฝึกอบรมหลักสูตร PDCA ในระบบงานวิจัย โดยเชิญบุคลากรจากมหามกุฎราชวิทยาลัย วิทยาเขตและวิทยาลัยมาร่วมกันจัดทำแผนกลยุทธ์ นัยว่าเพื่อเป็นประโยชน์ในอนาคตระยะยาว เมื่อมีแผนก็จะได้ดำเนินตามแผน เหมือนกับมีเป้าหมายที่ชัดเจน จากนั้นก็มุ่งสู่เป้าหมายตามแผนที่กำหนดไว้

          กระแสสังคมที่มาแรงที่สุดในช่วงนี้น่าจะเป็นเรื่องของลูกเทพ มีผู้คนอุ้มตุ๊กตาเหมือนอุ้มลูกน้อย ยังมีพระภิกษุบางวัดถึงกับลงทุนเจิมตุ๊กตาเพื่อให้กลายเป็นลูกเทพ ในแต่ละวันกุฏิแทบจะไม่มีที่ว่างให้ผู้ที่สนใจเกี่ยวกับลูกเทพแห่กันเข้าไปให้พระภิกษุรูปนั้นลงอักขระคาถาอาคม นัยว่าเพื่อปลุกเสก “ลูกเทพ” ให้มีอิทธิฤทธิ์ขึ้นมา จนกระทั่งเจ้าอาวาสต้องสั่งห้ามพระภิกษุรูปนั้นให้หยุดทำพิธี เรื่องก็เงียบหายไปสักพัก แต่กระแสลูกเทพยังคงมีปรากฏให้เห็น แม้จะเริ่มเบาบางลงบ้างแล้ว