ถึงฝนจะตกถึงฟ้าจะร้องถ้าได้มาเห็นหน้าน้องแล้วพี่สบายๆ อยู่ใต้ฟ้าจะกลัวอะไรกับฝนเกิดเป็นคนเมื่อถึงที่ก็ตาย ฝ่าฝนล้นมาฝ่าอันตรายเปียกโชกทั้งกายเพราะอยากจะเห็นหน้าเธอ.... เสียงเพลงจากเพิงพักคนงานข้างวัดแว่วมาตามกระแสลมเจือกับฝนที่กำลังพรำมาตั้งแต่บ่าย คนงานคนนี้คงมีญาติพี่น้องหรือคนรักที่กำลังประสบภัยน้ำท่วมในจังหวัดใดจังหวัดหนึ่ง แต่เขาไปเยี่ยมไม่ได้ เพราะต้องทำงานเก็บเงินรอเวลาเดินทางในช่วงออกพรรษา ที่จะมีวันหยุดหลายหลายวัน เพลงน้ำท่วมและเพลงฝนตกฟ้าร้องคงจะใช้บรรเทาความคิดถึงบ้านได้บ้าง คนงานคนนั้นจึงเปิดวนไปวนมาอยู่สองเพลงนี้มาหลายวันแล้ว
เพลงนี้ได้ยินมานานแล้วร้องโดยศรคีรี ศรีประจวบ คนที่เคยประสบกับน้ำท่วมเมื่อหลายปีก่อนแต่เนื้อหาแฝงด้วยความรัก แม้สภาพดินฟ้าอากาศจะไม่เอื้ออำนวยแต่ก็ไม่เคยย่อท้อ ฝันฝ่าอุปสรรคไปหาคนรักจนได้ นั่นเป็นเรื่องในที่เกิดขึ้นในอดีตไม่คิดว่าเหตุการณ์นั้นจะย้อนกลับมาให้เห็นในวันนี้ ฝนตกติดต่อกันสามสี่วันมาแล้ว ผลที่ตามมาคือเกิดน้ำท่วมใหญ่ในสิบสามจังหวัดในประเทศไทย ปัจจุบันมักจะซ้ำรอยอดีตอยู่เป็นประจำ แก้ปัญหาที่จังหวัดหนึ่งได้แต่กลับไปกระทบกับอีกจังหวัด อย่างเช่นโคราชและชัยภูมิก็พึ่งได้ยินข่าวน้ำท่วมหนักในรอบหลายปี ส่วนมากจะได้ยินแต่ข่าวฝนแล้ง
ช่วงนี้คงไม่มีข่าวไหนที่น่าสนใจมากไปกว่าข่าวน้ำท่วม บางหมู่บ้านจมอยู่ใต้น้ำ ผู้คนอพยพหนีน้ำกันจ้าละหวั่นเห็นแล้วน่าสงสาร ฝนเจ้ากรรมก็ตกลงมาอย่างแต่เนื่องเหมือนฟ้ารั่ว ไม่มีทีท่าว่าจะหยุดบางวันตกทั้งวัน รถราในกรุงเทพติดกันเป็นแถว แต่ก็ยังดีที่อยู่ในช่วงปิดเทอมจึงพอลดปริมาณของรถลงได้บ้าง คนที่อยู่กับบ้านแทนที่จะได้พักผ่อนกับต้องมีงานหนักคือขนของหนีน้ำ
โคราชและชัยภูมิปีนี้ดูจากภาพแล้วน่าเห็นใจ ไฟฟ้าไม่มีใช้มานานหลายวันแล้ว แม้แต่ที่โรงพยาบาลผู้ป่วยก็ต้องย้ายโรงพยาบาล วัดต่างๆกว่าสองร้อยวัดถูกน้ำท่วม พระสงฆ์สามเณรจะอยู่กันอย่างไร ยิ่งใกล้วันออกพรรษาต้องพบกับสภาวะน้ำท่วมแบบนี้ เห็นภาพแล้วน่าเห็นใจ แต่จะช่วยอย่างไรดี ได้แต่ส่งกำลังใจไปช่วย และร่วมบริจาคเงินช่วยเหลือบางส่วน ซึ่งบริจาคง่ายมากเพียงกดข้อความผ่านมือถือส่วไปยังหมายเลขที่ทางการกำหนดไว้ก็ได้บริจาคครั้งละสิบบาท ส่งข้อความหลายครั้งก็ได้บริจาคหลายบาท แม้จะไม่มากแต่เมื่อรวมกับคนอื่นก็จะมากเอง สู้ต่อไปนะพี่น้องชาวโคราชทั้งหลาย น้ำมาเดี๋ยวก็ไป คงอีกไม่นานน้ำคงลด น้ำนั้นมีธรรมชาติแห่งความต่อเนื่องนุ่มนวลแต่ในเวลาที่มาพร้อมกันในปริมาณที่มากเกินไปอย่างนี้กลับกลายเป็นสิ่งอันตรายไปได้
เล่าจื้อนักปราชญ์คนสำคัญคนหนึ่งของจีนเคยกล่าวถึงน้ำไว้ว่า “ในโลกนี้ไม่มีอะไรนุ่มหรือบางกว่าน้ำ แต่การที่น้ำสามารถกัดเซาะสิ่งที่แข็งอย่างไม่ยอมจำนนนั้น ไม่มีอะไรจะเทียบได้ ความจริงที่ว่าคนอ่อนแอเอาชนะคนแข็งแร็งกว่าได้ คนที่หยาบกระด้างต้องพ่ายแพ้คนที่อ่อนโยนเป็นสิ่งที่ทุกคนรู้ แต่ไม่มีใครทำตาม” (วิทยากร เชียงกูล,คำคมเพื่อชีวิตที่ดีกว่า, หน้า 47) เล่าจื้อกล่าวอมตวาจานี้ไว้นานกว่าสองพันปีมาแล้ว แต่ก็ยังสามารถใช้ได้แม้ในยุคปัจจุบัน
อีกหลายจังหวัดก็ได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมไม่แพ้ที่โคราชและชัยภูมิ เช่นจันทบุรี ปราจีนบุรี นครสวรรค์ก็ได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมไม่น้อยเหมือนกัน บางแห่งบ้านเรือนทั้งหลังจมหายไปกับสายน้ำ เหลือเพียงหลังคาที่โผล่พ้นน้ำพอแสดงให้เห็นว่าเคยเป็นบ้านเรือน ถนนถูกตัดขาดการคมนาคมที่เคยใช้รถก็ต้องหันมาใช้เรือแทน เรือที่ชาวบ้านส่วนมากมักจะเลือมเลือนไปแล้ว เพราะใช้ถนนเสียจนชิน การอพยพผู้คนและสัตว์เลี้ยงต่างๆจึงไม่ทันการณ์ เพราะน้ำทะลักมาอย่างหนักและรวดเร็ว แม้ว่าน้ำจะนุ่มนวลและเบาบางแต่ก็พร้อมที่จะทำลายสิ่งกีดขวางที่แข็งกว่าได้
ไม่กี่เดือนที่ผ่านมายังได้ฟังข่าวว่าเขื่อนลำตะคองที่โคราชน้ำแห้ง ไม่มีน้ำเพียงพอสำหรับทำการเกษตร แต่วันนี้จากภาพที่เห็นน้ำกำลังล้นเขื่อนและไหลทะลักเข้าท่วมบ้านเรือนของชาวบ้าน เกิดอะไรขึ้นที่ประเทศไทย เราต้องฟังข่าวฝนแล้ง น้ำท่วมต่อไปอีกกี่ปี มันน่าจะมีระบบจัดการที่ดีกว่านี้ แต่ก็ยังคิดไม่ออกว่าจะทำอย่างไร จะฝากความหวังไว้กับรัฐมนตรีกระทรวงเกษตรก็ไม่ค่อยจะแน่ใจ เพราะรัฐมนตรีเมืองไทยเปลี่ยนบ่อย กำลังจะทำงานได้ผลก็เปลี่ยนคนใหม่ นโยบายก็เปลี่ยนไปด้วย นักการเมืองเขาทำงานเพื่อหาเสียงและรักษาผลประโยชน์ของพรรคพวกตัวเอง ส่วนประชาชนจะเดือดร้อนยังไงนั้นกลายเป็นประเด็นรอง
นอกจากเพลงน้ำท่วมที่กลับมาเป็นที่นิยมอีกครั้ง ยังมีเพลงฝนตกฟ้าร้องอีกเพลงที่ได้รับการเปิดมากไม่แพ้กัน คนไทยนั้นมีนิสัยอย่างหนึ่งคือจะทุกข์จะเศร้าอย่างไรก็สามารถเปลี่ยนวิกฤตเป็นโอกาสได้เสมอ อย่างน้อยก็ยังมีเสียงเพลงพอให้บรรเทาความทุกข์ไปได้บ้าง คนต่างจังหวัดที่ทำงานในกรุงเทพพอได้ยินข่าวเรื่องน้ำท่วมก็ต้องคิดถึงญาติพี่น้องหรือบางคนอาจคิดถึงคนรักที่กำลังประสบเคราะห์กรรม แม้จะไปเยือนไม่ได้ก็ร้องเพลงปลอบใจในยามยาก ส่งใจไปถึง ฝากฟ้าไปส่ง วานเมฆเป็นทูต
มีภาษิตญี่ปุ่นบทหนึ่งเขียนเรื่องความรักไว้อย่าน่าสนใจว่า “คนที่เดินทางไปเพื่อความรัก จะพบว่าระยะทางพันไมล์สั้นเพียงแค่หนึ่งไมล์”(วิทยากร เชียงกูล,คำคมเพื่อชีวิตที่ดีกว่า,กรุงเทพฯ:สายธาร, 2545,หน้า122)
หากวิเคราะห์ให้ดีเรื่องนี้คงมีส่วนจริง เพราะจิตใจของคนเดินทางไม่ได้อยู่ที่เส้นทาง แต่อยู่ที่เป้าหมายถึงจะอยู่ไกลก็เหมือนใกล้ เมื่อใจไปถึงก่อนระยะทางจึงมิใช่อุปสรรค ฝนจะตกฟ้าจะร้อง น้ำจะท่วมก็ไม่ได้สนใจ เพราะใจจดจ่อที่ปลายทาง ความห่วงหาอาทรเป็นสิ่งที่อยู่เหนือระยะทาง แม้ตัวจะะห่างไกลแต่ใจอยู่ใกล้กัน คิดสุภาษิตไทยไม่ออกวันนี้ใช้สุภาษิตญี่ปุ่นและจีนแทนก็แล้วกัน สุภาษิตมาจากความจริงซึ่งเป็นสิ่งสากลก้าวพ้นความเป็นเชื้อชาติและภาษา สัจธรรมนั้นจะอยู่ในภาษาใดมนุษยชาติก็ใช้ร่วมกันได้
ฝนยังคงจะตกต่อไปอีกหลายวัน ชาวบ้านคงต้องเดือดร้อนจนกว่าน้ำจะลด แต่อีกไม่กี่วันก็ต้องถึงคิวของกรุงเทพมหานครบ้าง จากโคราชถึงกรุงเทพคงต้องใช้เวลาสักสองสามวัน ออกพรรษาปีนี้บางวัดต้องลุยน้ำตักบาตรเทโวโรหนะกันบ้างละ ในช่วงนี้คนไทยกลัวฝนกันแล้ว
ฝนตกบ้านน้องฟ้าร้องถึงบ้านพี่หัวใจพี่โดนขยี้แตกสลาย บุกน้ำข้ามโคลนฝ่าสายฝนมาแทบตาย น้องมาหนีตามชายไปกับสายฝนพรำ.... แม้จะอยู่ในยามอันตราย คนไทยก็ยังยิ้มได้ ยังมีเสียงเพลง ล่องลอยมาตามลม ในขณะที่สายธารน้ำใจจากทั่วทุกสารทิศส่งข้าวของช่วยเหลืออย่างไม่ขาดสาย การทำบุญที่หลั่งไหลดุจกระแสน้ำย่อมได้กุศลแรงดังที่ปรากฎใน อภิสันทสูตร อังคุตรนิกาย ปัญจกนิบาต (22/45/46) ว่า น้ำเป็นที่อยู่แห่งฝูงปลา ส่วนมากย่อมหลั่งไหลไปสู่สาครห้วงทะเลหลวง อันจะประมาณไม่ได้ มีสิ่งที่น่ากลัวมากเป็นที่อยู่แห่งรัตนะหลายชนิดฉันใด ห้วงบุญย่อมหลั่งไหลเข้าสู่นรชนผู้เป็นบัณฑิต ให้ข้าว น้ำเครื่องนุ่งห่ม ที่นอน ที่นั่ง เครื่องปูลาด เหมือนห้วงน้ำหลั่งไหลเข้าไปสู่สาครฉันนั้น”
คนไทยไม่เคยแล้งน้ำใจ ในยามศึกสงครามช่วยกันรบ พอยามสงบหันมาทะเลาะกันเอง แต่ในสภาวะแบบนี้ต้องบอกว่า “เก็บความชังขังความรักไว้สักครู่ ช่วยกันกู้ผู้ทุกข์ยากจากน้ำหลาก ให้พ้นโศกพ้นภัยหายลำบาก เปลี่ยนทุกข์ยากให้เป็นสุขทุกผู้คน” ในช่วงนี้แม้จะอยู่ใต้ฟ้าเดียวกัน คนไทยเริ่มกลัวฝนกันแล้ว
วันนี้เพลงน้ำท่วมและฝนตกฟ้าร้องเงียบเสียงไป หนุ่มคนงานก่อสร้างคนนั้นคงกลับบ้านที่โคราชไปแล้ว แม้ทุกวันนี้ังานจะหายาก แต่ความรักความผูกพันในระหว่างญาติสนิทมิตรสหายหรือแม้แต่คนรักหาได้ยากยิ่งกว่า ไม่เห็นใจกันในยามประสบทุกข์ประสบภัยแล้วจะไปดูแลกันยามไหน
พระมหาบุญไทย ปุญญมโน
20/10/53
ฟังเพลงฝนตกฟ้าร้อง
{youtube}uNaSw8Kp9R0&feature=related{/youtube}
เพลงน้ำท่วม
{youtube}Cd5_aOjT3Wg&feature=related{/youtube}