ดึกสงัดคืนวันอาทิตย์ฝันเห็นจระเข้ตัวใหญ่มาก ว่ายน้ำแหวกกระแสโผล่ขึ้นมาจากแม่น้ำ กำลังจะก้าวกระโดดหนี จากจระเข้ตัวนั้น แต่ขาไม่ยอมฟังคำสั่งจึงยืนนิ่งอยู่อย่างนั้น ในช่วงขณะแห่งความหวาดกลัวได้พิจารณาโดยสังเขปว่าหากจะมีเวรกรรมอะไรที่เคยทำร่วมกันมาก่อน ก็ยินดีชดใช้กรรม ทำอะไรก็ขอเชิญทำตามสะดวกเถิด คาถาบทหนึ่งผุดขึ้นมาในมโนสำนึกว่า “พุทธเมตฺตํ จิตฺตํ มม……ฯลฯ....” จระเข้ตัวนั้น หยุดนิ่งและนอนแน่นิ่งอยู่ตรงหน้า ไม่ได้ทำร้ายอันใดเลย ทั้งยังทำหน้าเหมือนกำลังจะยิ้มให้ ตื่นขึ้นมากลางดึกนอนไม่หลับ จึงนั่งพิจารณาว่าความฝันนี้มันหมายถึงอะไร ใครจะมาทำร้ายเรา เพราะจระเข้าเป็นตัวแทนแห่งความโชคร้าย ใครที่ฝันเห็นเห็นจระเข้ก็ให้ระมัดระวังไว้ให้มาก อย่าเดินเข้าไปเหยียบตาปลาของใครเข้า ประเดี๋ยวจะโดนอาวุธสักอย่างฟาดฟัน ก็แค่ความฝันซึ่งซึ่งฝันตามปรกติไม่ค่อยได้ใส่ใจอันใด ผู้ที่ยังเป็นปุถุชนคนธรรมดาก็ย่อมจะต้องฝันบ้างเป็นธรรมดา ยกเว้นแต่พระอริยเจ้าที่ท่านหลับสนิทโดยไม่ฝัน
ในความฝันสามารถเอาตัวรอดได้ด้วยใจที่สงบนิ่งและคาถาหลวงปู่ขาว อนาลโย วัดถ้ำกลองเพลผุดขึ้นมาแม้ในความฝัน คาถาบทนี้ตามประวัติหลวงปู่ขาวได้ท่องบ่นสาธยายขณะเผชิญหน้ากับช้างตัวหนึ่ง คาถานี้ได้นำมาท่องสาธยายในยามที่มีภัยเรื่อยมาและก็รอดปลอดภัยมาได้ทุกครั้ง และยังสามารถใช้ได้แม้ในความฝัน ส่วนใครที่อยากได้คาถาเต็มๆก็ลองค้นหาและนำมาท่องในใจใช้เป็นบทภาวนาได้ ในความฝันแค่ขึ้นบทนำของคาถาเท่านั้นจระเข้ตัวนั้นสงบนิ่งไป ไม่ได้ทำร้ายเหมือนอาการที่เห็นในตอนแรก คาถาใช้เป็นบทในการบริกรรมได้ เป็นพุทธานุสสติ ธัมมานุสสติ และสังฆานุสสติ หากจะให้ย่อและสั้นที่สุดก็ใช้สองคำคือ “พุทโธ” เป็นการเอ่ยนามและระลึกถึงพระพุทธเจ้า บางทีเรื่องร้ายก็กลายเป็นดี ด้วยพุทธบารมีของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
รุ่งเช้าก็ทำให้คิดถึงวานรชาดก สมัยที่พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นพระยากระบี่หรือวานรหรือลิง ที่สามารถเอาตัวรอดได้จากภัยคือจระเข้ เรื่องมีอยู่ว่าพระยาวานรอาศัยอยู่ที่ป่าแห่งหนึ่งริมฝั่งแม่น้ำ ในแม่น้ำมีจระเข้อาศัยอยู่ วันหนึ่งจระเข้ผู้ภรรยาแพ้ท้องอยากกินหัวใจลิง จระเข้าผู้สามีจึงอาสาไปหาหัวใจลิงมาให้ ข้ามไปอีกฝั่งของแม่น้ำเล่าให้วานรฟังว่าที่ฝั่งข้างโน่นมีผลไม้เช่นผลมะม่วง ผลหว้า และผลขนุนจำนวนมาก ถ้าท่านวานรต้องการเราอาสาจะพาท่านไปเอง ในการข้ามแม่น้ำท่านวานรก็เพียงแค่นั่งบนหลังของเราไป ได้อาหารแล้วเรา(จระเข้) ก็จะพาท่านมาส่ง
เมื่อวานรเชื่อก็ขึ้นนั่งบนหลังของจระเข้าตัวนั้นไป แต่พอไปถึงกลางแม่น้ำที่ภรรยาของจระเข้รออยู่
จระเข้ตัวสามีก็ค่อยๆดำน้ำลึกลงไปทุกที ในขณะที่จระเข้ภรรยากำลังรอคอยว่าจะต้องได้กินหัวใจของวานรอย่างแน่นอน วานรที่อยู่บนหลังจระเข้ก็เริ่มสงสัยจึงเอ่ยถามว่า “สหายจระเข้ ทำไมท่านจึงดำน้ำลงไป เรากำลังจะสำลักน้ำตายแล้ว”
จระเข้จึงบอกว่า “ที่เราพาท่านมาในครั้งนี้ เพราะภรรยาของเราแพ้ท้องอยากกินหัวใจวานร เรากำลังพาท่านไปให้ภรรยาของเรากินหัวใจของท่าน”
วานรได้ฟังก็ตกใจ แต่ด้วยความที่เป็นผู้ที่มีสติมั่นคง ไม่หวั่นไหว มีจิตใจที่แน่งแน่ก็ระงับอาการตกใจไว้ได้ เริ่มรู้ถึงเหตุการณ์ที่กำลังจะเกิดขึ้น คิดหาทางเอาตัวรอด จึงบอกจระเข้ว่า “เรื่องแค่นี้เองหรือ เรานึกว่าเรื่องใหญ่โตอะไร ในฐานะสหายเมื่อสหายตกทุกข์ได้ยากเราก็พร้อมที่จะให้การช่วยเหลือ ท่านไม่บอกเราก่อน ถ้าบอกเราจะได้นำหัวใจมาด้วย”
จระเข้ได้ฟังจึงบอกว่า “หัวใจของท่านไม่ได้อยู่ที่ทรวงอกหรือ”
วานรตอบกว่า “ท่านไปฟังแต่ที่ใดมาว่าหัวใจของวานรอยู่ที่ทรวงอก เราถอดหัวใจห้อยไว้ที่ต้นมะเดื่อโน่น ถ้าท่านอยากได้เราจะไปเอามาให้”
จระเข้หลงเชื่อจึงพาวานรกลับไปยังฝั่งเดิม เมื่อวานรขึ้นสู่ฝั่งได้แล้ว จึงได้กล่าวคาถาในวานรชาดก ขุททกนิกาย ชาดก (27/669/158) ความว่า “ผู้ใด รู้เท่าถึงเหตุการณ์ ที่บังเกิดขึ้นโดยฉับพลัน ผู้นั้น ย่อมพ้นจากความคับขันอันเกิดแต่ศัตรู และไม่ต้องเดือดร้อน ใจในภายหลัง”
แปลมาจากภาษาบาลีว่า “โย จ อุปฺปติตํ อตฺถํ ขิปฺปเมว นิโพธติ
มุจฺจเต สตฺตุสมฺพาธา น จ ปจฺฉานุตปฺปติ ฯ
พระยาวานรผู้มีสติปัญญาสามารถเอาตัวรอดจากภัยคือจระเข้ได้ เพราะเป็นผู้รู้สถานการณ์ ลักษณะอย่างนี้เหมือนที่คนโบราณได้เคยสอนว่า “ตั้งสติให้มั่น และยิ้มได้เมื่อภัยมา” วานรตัวนั้นรอดพ้นจากจระเข้ได้ เพราะเป็นผู้รู้เท่าถึงเหตุการณ์ ปัญญามีไว้เพื่อแก้ปัญหา
ในความฝันเมื่อคืนจระเข้ตีความได้สองอย่าง นัยยะแรก มีคำทำนายว่าจะมีผู้ไม่หวังดีคิดใส่ร้าย หรือจะถูกหักหลังจากเพื่อนร่วมงานหรือหุ้นส่วน หากว่าในฝันเอาชนะจระเข้ได้ จะเป็นความฝันที่ศัตรูไม่สามารถทำร้ายเราได้ จะพ้นจากความทุกข์
จระเข้เป็นตัวแทนของความโชคร้ายต้องระมัดระวังไว้อาจจะมีผู้คิดปองร้ายและมาทำร้ายได้ ด้วยพลังของความเมตตาปรารถนาให้ผู้อื่นมีความสุข แม้ใครจะคิดปองร้ายก็ปล่อยให้เป็นไปตามที่ควรจะเป็น คิดในแง่ดีจะได้หมดเวรสิ้นกรรมกันไปในชาตินี้
ส่วนนัยยะประการที่สองมีคำทำนายว่า จะมีโชคเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ และจะเพลิดเพลินกับความรุ่งเรืองอย่างไม่ขาดสาย ช่วงมารผจญ หลีกเลี่ยงการไปงานศพ จะเจอเรื่องขุ่นมัว เสียใจ กับสิ่งที่รู้สึกว่าตัวเองไม่ได้คาดหวังหรือหวังไว้แล้วไม่เป็นดังหวัง
เรื่องงานศพก็ต้องไปทุกวันเพราะอยู่ในช่วงมรณกรรมของอดีตเจ้าอาวาส จะขุ่นข้องหมองใจอันใดก็ไม่เป็นไร เพราะเรื่องทั้งหลายทั้งปวงล้วนอยู่ที่เรา จะมีโชคหรือไม่มีโชคก็ไม่ได้เดือดร้อนอันใด มีก็ดี ไม่มีก็ไม่เป็นไร สัตว์ทั้งหลายทั้งปวงมิได้มีความชั่วร้ายอยู่ในสันดานแต่อย่างใด หากได้รับการฝึกฝนด้วยความเหมาะสม ก็สามารถทำให้เป็นสัตว์ที่สามารถนำมาใช้งานได้
ตามปรกติก็ไม่เคยเชื่อความฝันสักเท่าใด บางครั้งนอนมากก็ฝันมาก บางครั้งธาตุขันธ์เกิดปั่นป่วนก็เป็นสาเหตุทำให้ฝันได้ ส่วนความฝันที่เป็นลางบอกเหตุก็ไม่ค่อยจะเกิดมากนัก แต่ถ้าจระเข้ตัวนั้นเข้ามาใกล้ก็ขอให้มีจิตใจที่มั่นคง เป็นผู้รู้เท่าทันในเหตุการณ์ พิจารณาหาทางเอาตัวรอดให้ได้เหมือนพระยาวานรในวานรชาดกที่เอาตัวรอดจากจระเข้ได้ เพราะหากเรามีใจมั่นคงหนักแน่น ย่อมยิ้มได้เมื่อภัยมา เทื่อพบเจอกับปัญหาความนิ่งไม่ตื่นตกใจก็ทำให้เกิดปัญญา ย่อมหาทางเอาตัวรอดได้ในทุกสถานการณ์
หมายเหตุ: คาถาหลวงปู่ขาว อนาลโย
พุทฺธเมตฺตํ จิตฺตํ มม พุทฺธพุทฺธานุภาเวน
ธมฺมเมตฺตํ จิตฺตํ มม ธมฺมธมฺมานุภาเวน
สงฺฆเมตฺตํ จิตฺตํ มม สงฺฆสงฺฆานุภาเวน ฯ
ใช้ภาวนาเวลาที่มีอันตราย
พระมหาบุญไทย ปุญญมโน
14/09/64