เหมือนเมืองใหญ่ใกล้จะกลายเป็นเมืองร้าง ถนนหนทางกำลังจะไม่มีรถวิ่ง บนท้องฟ้าแทบจะไม่ได้ยินเสียงเครื่องบิน แม้จะอยู่ในเมืองหลวงที่เคยมีคำเรียกขานว่าเมืองแห่งเทวดาที่ไม่เคยหลับใหล แต่ปัจจุบันพอมืดค่ำก็เงียบสงัด เสียงยวดยานพาหนะที่เคยส่งเสียงดัง ก็เงียบหายไป ทำให้คิดถึงบรรยากาศแห่งท้องไร่ปลายนาในอดีต พอแสงสีทองลับขอบฟ้า บรรยากาศก็เงียบสงัด หรือว่าวิถีชีวิตของคนยุคนี้กำลังจะย้อนเวลากับไปหาอดีต จึงจะเป็นทางรอดจากวิกฤตโควิดไปได้
การระบาดของไวรัสโควิด หนักมากขึ้นเรื่อยๆ จำนวนคนป่วยและคนเสียชีวิตเพิ่มมากขึ้นทุกวัน แม้จะวัคซีนป้องกันแล้ว แต่ดูเหมือนว่าไวรัสชนิดนี้มันจะสามารถวิวัฒน์ตัวเองเพื่อหลบหนีการป้องกันได้ เชื้อโรคชนิดนี้ฉลาดจริงๆ ติดเชื้อแล้วหายก็มี ติดเชื้อแล้วตายก็มี แต่ไม่ติดน่าจะดีกว่า จะไปไหนมาไหนก็มีความลำบากยากเข็ญขึ้นทุกวัน มีความกังวลใจกระจายไปทั่วโลก โลกที่เราเห็นและเป็นอยู่กลายเป็นโลกแห่งความหวาดระแวง จะอยู่อย่างไรให้มีชีวิตรอดปลอดภัย อย่างน้อยก็ภายในวันนี้ เดี๋ยวนี้คิดวันต่อวัน ไม่ได้คิดไกลเป็นรายปี เหมือนในอดีตแล้ว วันนี้จะทำอะไร จะอยู่อย่างไร ชีวิตจึงรอดจะปลอดภัยจากโควิด
เห็นภาพหลายคนกักตัวที่กระท่อมปลายนา หาปูหาปลา เก็บผัก หักฟืนหุงหาอาหารพอให้ชีวิตอยู่ได้ไปวันๆ มองมุมหนึ่งก็น่าเห็นใจคนเหล่านั้นที่ต้องตกงานโดยไม่ได้ตั้งใจ งานที่เคยทำก็หายเพราะโรงงานปิด รายได้ที่เคยมีก็หมด ที่มีอยู่ก็ต้องใช้อย่างประหยัดหรือบางคนไม่มีเงินเก็บเลย แต่เมื่อชีวิตและลมหายใจยังอยู่ ก็ต้องหาทางรอดและอยู่ให้ได้ จนกว่าจะเข้าสู่ภาะปรกติเหมือนเดิม แต่ก็ยังคาดเดาไม่ได้ว่าจะเกิดขึ้นอีกเมื่อใด สภาวะแบบนี้จะอยู่อีกนานเท่าใด เราจะมีชีวิตอยู่จนได้เห็นหรือไม่ เป็นคำถามที่ยังคงไม่มีคำตอบ
ส่วนผู้ที่ยังมีงานทำ ก็ต้องปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ไม่ต้องเดินทางไปที่ทำงาน แค่ใช้สื่อสังคมออนไลน์ให้เป็นประโยชน์ การเรียนการสอนก็ใช้ระบบออนไลน์ หากมีอุปกรณ์พร้อม ก็สะดวกดีเหมือนกัน วิถีชีวิตก็ต้องเปลี่ยน จะดำเนินชีวิตตามแบบเดิมคงไม่ได้แล้ว เพราะต้องป้องกันตัวเองไม่ให้ติดเชื้อโควิด อยากได้อะไรก็สั่งทางออนไลน์ ชีวิตดูเหมือนจะง่าย และสบายมากขึ้นกว่าเดิม ทุกอย่างอยู่ที่ปลายนิ้ว แค่กดและสั่งไม่นานก็จะมีคนมาส่งถึงที่พัก เพียงแค่มีเงินเท่านั้น
แต่สาระสำคัญคือเงินนี่แหละ เมื่อไม่มีงานก็ไม่มีเงิน แม้ว่าช่องทางจะสะดวกทุกอย่าง แต่ถ้าไม่มีเงินก็ซื้ออะไรไม่ได้ ใครที่ไม่ได้วางแผนในการเก็บเงินไว้ก่อน ต้องลำบากอย่างยิ่ง ชีวิตลำบากมาก แต่ก็ต้องทนให้ได้ เพราะชีวิตยังไม่สิ้นก็ต้องดิ้นต่อเพื่อจะได้อยู่ให้ได้ หรือว่าโลกกำลังจะหมุนกลับไปเป็นเช่นเมื่อสี่สิบปีก่อน ที่ชีวิตการเป็นอยู่แทบจะไม่ต้องพึ่งพาเงินตรามากมายนัก มีก็ใช้เท่าที่จำเป็น ไม่มีเงินก็ยังอยู่ได้
สมัยก่อนถนนหนทางไม่สะดวก ถนนที่เชื่อมต่อระหว่างหมู่บ้านก็เป็นถนนคนเดินคือมีเพียงเส้นทางเล็กๆ พอให้คนเดินได้ หรือหากจะดีขึ้นหน่อยก็เป็นเพียงถนนดินแดง พอให้เกวียนผ่านไปได้ ไม่มีรถยนต์วิ่งกันเต็มถนนเหมือนทุกวันนี้ บางทีหากมองย้อนกลับไปยังอดีต ชีวิตก็สงบสุขดีเหมือนกัน
อาหารการกินก็อยู่ตามไร่ตามนา อยู่ตามริมคลอง หนองบึง การตั้งถิ่นฐานในสมัยก่อนมักจะคำนึงถึงแม่น้ำ ลำธาร ห้วย หนอง คลอง บึง จะต้องมีแหล่งน้ำสำหรับการทำการเกษตร และเป็นแหล่งอาหาร ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว เหมือนสมัยสุโขทัยที่เคยเจริญรุ่งเรือง การทำนาก็แค่ให้มีข้าวพอกิน เก็บไว้ในยุ้งฉางได้ตลอดปี พอถึงหน้านาก็ทำนา หน้าแล้งก็ปลูกพืชผัก พริก หอมกระเทียม เก็บไว้เป็นอาหารได้ตลอดปี แม้แต่ปลาก็ยังแปรรูปเป็นปลาแห้ง ปลาร้าใส่ไหใส่โอ่งไว้กินได้ตลอดปี
หากบ้านใดขาดอาหารบางอย่างก็แค่แลกกัน จนมีคำเรียกติดปากว่า “พริกอยู่เรือนเหนือ เกลืออยู่เรือนใต้” อยากได้เกลือก็แค่เอาพริกไปแลก หรืออยากได้หอมกระเทียมก็หาบางอย่างที่เรือนอื่นไม่มีไปแลก แค่นั้นชีวิตในอดีตก็ผ่านพ้นมาได้ เป็นบ้านเป็นเมืองอยู่ในปัจจุบัน
บางทีสิ่งที่เราถูกทำให้เชื่อว่าคือความเจริญ อาจจะไม่ใช่ความเจริญจริงๆก็ได้ ประเทศที่ชาวโลกยกให้ว่าคือประเทศที่เจริญแล้ว กลับเป็นประเทศที่ยังไม่สามารถยับยั้งการระบาดของโควิดได้ โลกที่เจริญด้วยเทคโนโลยีที่มีความพยามจะย้ายประชากรชาวโลกไปยังดาวดวงอื่น กลับต้องมาพ่ายแพ้กับเชื้อโรคธรรมดาที่กลายเป็นสิ่งไม่ธรรมดาไปแล้ว
ในอดีตหรือว่าโลกเคยเจริญถึงขีดสุดแล้ว บางแห่งมีสิ่งก่อสร้างใหญ่โตมโหฬาร ที่น่าจะเกินกำลังของคนในยุคนั้น แต่พวกเขาเหล่านั้นก็สร้างได้ วิทยาการต่างๆที่หลงเหลือให้เห็นบางอย่างก็ยังอธิบายไม่ได้ หรือว่าในจักรวาลยังมีอีกหลายโลก ที่มีสิ่งมีชีวิตดำรงอยู่ อาจจะไม่ใช่มนุษย์ตามที่โลกเราเรียก แต่พวกเขาก็น่าจะมีวิทยาการที่เจริญมากเช่นกัน บางที่อาจจะเจริญกว่าโลกที่เราเห็นและเป็นอยู่ก็ได้
ในวิกฤตโควิด การทำงานลำบาก โรงงานปิด การคมนาคมไม่สะดวก คนตกงานมากขึ้น คนไม่มีอะไรจะกินมากขึ้น หากโลกยังคงเป็นไปในลักษณะนี้ ไม่นานอาจจะเกิดกุลียุค ผู้คนปล้นฆ่า โจรขโมยเต็มบ้านเกลื่อนเมือง เพราะไม่มีอะไรจะกิน ถ้าใครมีสถานที่ที่ห่างไกลผู้คน มีทุ่งนา มีไร่ อาจจะลองย้อนกลับไปใช้วิถีการดำเนินชีวิตเหมือนในอดีต ไม่ต้องย้อนเวลามากนักดอก เอาแค่สี่สิบ ห้าสิบ บางที่อาจจะเป็นทางหนึ่งที่จะทำให้รอดปลอดภัยจากวิกฤตโควิดก็ได้
พระมหาบุญไทย ปุญญมโน
15/08/64