ไซเบอร์วนาราม.เน็ต

เว็บไซต์เพื่อพระพุทธศาสนา อารามหนึ่งบนโลกไซเบอร์

laithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithailaithai

         พระพุทธศาสนาในยุคสมัยปัจจุบัน มีนิกายที่สำคัญอยู่ 3 นิกายคือนิกายมหายาน นิกายเถรวาท และนิกายวัชรยาน หากจะศึกษาพระพุทธศาสนาที่ยังมีผู้ปฏิบัติในปัจจุบันนอกจากเถรวาทที่มีปรากฎในประเทศไทย ศรีลังกา เมียนมาร์ กัมพูชา และลาว ซึ่งมีจำนวนพุทธศาสนิกชนจำนวนไม่มาก ยังมีนิกายมหายานที่เผยแผ่อยู่ในประเทศจีน เกาหลี ญี่ปุ่น เวียดนาม น่าจะมีพุทธศาสนิกชนมากกว่า 100 ล้านคน นอกจากนั้นยังมีนิกายวัชรยานที่สืบสายมาจากตันตรยานหรือมันตรยานเผยแผ่อยู่ในตอนเหนือของอินเดียและเนปาลบริเวณเทือกเขาหิมาลัย เป็นพระพุทธศาสนาที่ชาวตะวันให้ความสนใจมาก มีชาวตะวันตกจำนวนหนึ่งเข้ามาอุปสมบทในนิกายวัชรยาน ซึ่งปัจจุบันมีถิ่นฐานสำคัญอยู่ที่อินเดียตอนเหนือ พระภิกษุที่ชาวโลกรู้จักมากที่สุดรูปหนึ่งคือองค์ดาไล ลามะ แห่งทิเบต ผู้นำพระพุทธศาสนาสายวัชรยาน นิกายเกลุกแห่งทิเบต ปัจจุบันวัชยานยังแยกออกเป็นอีกหลายนิกาย


         ในอดีตเมื่อพระพุทธศาสนาเจริญรุ่งเรืองมาก ก็มาถึงยุคที่เสื่อมโทรมลงตามลำดับ จนกระทั่งหายสาบสูญไปจากอินเดียถิ่นกำเนิดนานนับ 700 ปี จึงได้รับการฟื้นฟูขึ้นมาอีกครั้งเมื่อไม่นานมานี่เอง พระพุทธศาสนาค่อยๆเสื่อมด้วยสาเหตุหลายประการ ทั้งปัจจัยจากภายในและปัจจัยจากภายนอกคือศาสนาฮินดูเริ่มเรียกศรัทธาจากชาวอินเดียเพื่อให้ย้อนกลับมานับถือฮินดูเหมือนในอดีต เหตุเกิดเมื่อประมาณพุทธศักราช 1000 เมื่อพระพุทธศาสนาแตกแยกเป็นนิกายต่างๆมากมาย ในขณะที่ศาสนาฮินดูกำลังเจริญรุ่งเรือง จึงมีการแต่งคัมภีร์เพื่อที่จะทำให้พระพุทธศาสนาไม่ต่างจากศาสนาฮินดูหรืออีกนัยหนึ่งทำให้พระพุทธศาสนากลายเป็นนิกายหนึ่งของฮินดูไปเลย ฮินดูมีการแต่งเรื่องราวขึ้นมีการนำเอาพระพุทธเจ้าเป็นพระนารายณ์อวตารปางที่ 9 เรียกว่า “พุทธาวตาร” ไม่นานพระพุทธศาสนาก็กลายเป็นส่วนหนึ่งของฮินดู ตามความเข้าใจของชาวฮินดู

aa02


         ความพยายามทำให้พระพุทธศาสนาไม่ต่างจากฮินดูนั้น มีหลักฐานปรากฏในคัมภีร์วิษณุปุราณะมีข้อความตอนหนึ่งว่า “พวกอสูรมีประหลาทะ เป็นหัวหน้า ได้ขโมยเครื่องบูชายัญของเทพยดาทั้งหลายไป แต่เหล่าอสูรเก่งกล้ามาก เทพยดาปราบไม่ได้ พระวิษณุเจ้า (พระนารายณ์) จึงทรงนิรมิตบุรุษแห่งมายา (นักหลอกลวง) ขึ้นมา เพื่อให้ไปชักพาเหล่าอสูรออกไปให้พ้นจากทางแห่งพระเวท บุรุษแห่งมายานั้น นุ่งห่มผ้าสีแดง และสอนเหล่าอสูรว่าการห่าสัตว์บูชายัญเป้นบาป ทำให้พวกอสูรเป็นชาวพุทธ และชักพาให้หมู่ชนอื่นๆ ออกนอกศาสนา พากันละทิ้งพระเวท ติเตียนเทพยดาและพราหมณ์ทั้งหลาย สลัดทิ้งสัทธรรมที่เป็นเกราะป้องกันตัว เทพยดาทั้งหลายจึงเข้าโจมตีและฆ่าอสูรเหล่านั้นได้
         ในการสงครามระหว่างเทพยดาและเหล่าอสูร เทพยดาได้ปราชัย และมาขอให้องค์พระเจ้า (พระวิษณุคือพระนารายณ์) ทรงเป็นที่พึ่ง องค์พระเป็นเจ้าจึงได้ทรงมาอุบัติเป็นราชโอรสของพระเจ้าสุทโธทนะ มาทรงเป็นองค์มายาโมหะ (ผู้หลอกลวง) และทรงชักพาให้เหล่าอสูรพากันหลงผิดไปเสียไปนับถือพระพุทธศาสนา และละทิ้งพระเวท แล้วพระองค์ก็ได้ทรงเป็นพระอรหันต์ และทำให้คนอื่นๆ เป็นพระอรหันต์ พวกนอกศาสนาจึงได้เกิดมีขึ้น (idem,288) (อ้างจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์(ป.อ. ปยุตฺโต), จาริกบุญ จาริกธรรม,พิมพ์ครั้งที่ 55,ธรรมสภา, หน้า 476

aa11

 


         ฮินดูเรียกช่วงที่พระพุทธศาสนาเกิดขึ้นในอินเดีย ทำให้ชาวฮินดูไม่มีความเชื่อในระบบวรรณะ และพระเวท ยุคนั้นเรียกว่าฮินดูกลียุค จากนั้นพระวิษณุก็จะอวตารลงมาปราบกลียุคเป็นนารายณ์อวตารปางที่ 10 เรียกว่า “กัลกยาวตาร” เมื่อปราบอสูรหมายถึงผู้ที่นับถือพระพุทธศาสนาให้หันกลับไปเชื่อในระบบวรรณะและคัมภีร์พระเวท ฮินดูเรียกยุคนั้นยุคทองแห่งศาสนาฮินดู
         เขาเขียนคัมภีร์เทียบเคียงกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจริง แต่เรียกชาวพุทธว่า “พวกอสูร” ซึ่งในยุคนั้นเริ่มมีความเห็นแปลกไปจากพระพุทธศาสนาแบบดั้งเดิม เช่นพระพุทธเจ้าก็มีจำนวนมาก มหายานบางนิกายถึงกับให้พระพุทธเจ้ามีพระชายา ถึงกับมีพระพุทธปฏิมาที่มีพระชายาอยู่ด้วย เรียกปางนี้ “ยับยุม” เจตนาครั้งแรกเพื่อต่อสู้กับศาสนาฮินดูที่มีนิกายตันตระ นักปราชญ์ชาวพุทธก็แสดงให้เห็นว่าพระพุทธศาสนาก็มีตันตระเหมือนกัน จึงเกิดนิกายใหม่ขึ้นในพระพุทธศาสนาเรียกว่า “ตันตรยาน” ในที่สุดพระพุทธศาสนาก็ไม่ได้แตกต่างจากฮินดู จนกระทั่งมีการบอกกล่าวกันว่า “พุทธศาสนาก็คือนิกายหนึ่งในศาสนาฮินดู”

aa12


         นักวิชาการชาวพุทธกลุ่มหนึ่งได้นำเอา “ตันตรยาน” ในศาสนาฮินดูเข้ามาใช้ในพระพุทธศาสนา เมื่อตันตรยานได้รับความนิยม คำสอนของตันตระในฮินดูมีหลักการสำคัญอยู่ 5 ข้อเรียกว่าปัญจตัตตวะ (ธาตุทั้ง 5) หรือ ปัญจมกาล (อักษร ม ทั้ง 5) คือ
                  1.มัตยะ (มทิรา) คือน้ำเมา
                  2. มางสะ (เนื้อรวมทั้งมัตสยะ ปลา)
                  3. มนต์ (ธยายให้กําหนัด)
                  4. มุทรา (ใช้ท่าเย้ายวน)
                  5.ไมถุน หรือเมถุน (การเสพเมถุน) พิธีทั้ง 5 นี้ กระทํากันในเวลาเที่ยงคืน เรียกว่า “กาลจักร”
         เมื่อตันตรยานเกิดขึ้นในพระพุทธศาสนามีส่วนทำให้พระภิกษุและฆราวาสไม่แตกต่างกัน เพราะสุดท้ายก็นำสู่พิธี “กาลจักร” คือการเสพเมถุน พระพุทธศาสนาบางนิกายจึงสามารถมีครอบครัวได้เช่นในญี่ปุ่น เกาหลี และทิเบต เป็นต้น ในที่สุดพระพุทธศาสนาก็กลายเป็นฮินดูและหายไปจากอินเดียประมาณพุทธศักราช 1600 – 1700 จนถึงพุทธศักราช 2300 พระพุทธศาสนาหายไปจากอินเดียและเนปาลถิ่นกำเนิดประมาณ 700 ปี นานไม่นานก็ลองย้อนถอยหลังกลับไปตั้งแต่อาณาจักรสุโขทัยถึงรัตนโกสินทร์

ab08


         เรื่องของการแปรเปลี่ยนของพระพุทธศาสนาจนกลายเป็นลัทธิหนึ่งของฮินดูนั้น ในส่วนของงานวิชาการมีนักบวชฮินดูท่านหนึ่งนามว่า “ศังกราจารย์” เข้ามาอุปสมบทในพระพุทธศาสนาได้ศึกษาเรียนรู้พระพุทธศาสนาจนเข้าใจถึงหลักการสำคัญ คำสอนสำคัญ ภายหลังเมื่อลาสิกขาก็กลับเข้าไปอยู่ในศาสนาฮินดูตามเดิม และได้ดัดแปลงคำสอนของพระพุทธศาสนาเป็นคำสอนของฮินดู สมัยก่อนฮินดูไม่มีวัด เมื่อศังการาจารย์มีแนวคิดในการเปลี่ยนวัดในพระพุทธศาสนาให้กลายเป็นวัดฮินดู โดยเสนอหลักการไว้ให้ชาวฮินดูไว้ว่า “พระภิกษุในพระพุทธศาสนาส่วนหนึ่งเข้าไปศึกษาในมหาวิทยาลัยนาลันทาและมหาวิทยาลัยอื่นๆ มุ่งแต่การศึกษาเล่าเรียน ส่วนการปฏิบัติเริ่มลดน้อยถอยลง เมื่อพระภิกษุต่างมุ่งหน้าสู่ถิ่นที่มีความเจริญ ก็ละทิ้งถิ่นฐานวัดเก่าตามแนวชนบทให้ว่างเปล่า กลายเป็นวัดร้างมากขึ้น เมืองใหญ่เจริญแต่ชนบทเสื่อม ดังนั้นพวกเราจึงควรยึดครองวัดในชนบทก่อนและค่อยๆรุกเข้ามาในเมืองใหญ่” เป็นแผนการแบบเดียวกันกับ “จันทรคุปต์” ที่ค่อยๆยึดครองจากชนบทเข้ามายังเมืองใหญ่ จนได้รับชัยชนะสามารถตั้งราชวงค์ “เมารยะ หรือโมริยะ” มีนครปาฏิลีบุต เป็นเมืองหลวง จันทรคุปต์คือพระบิดาของพระเจ้าพินทุสารซึ่งเป็นพระราชบิดาของพระเจ้าอโศกมหาราช ดังนั้นจันทรคุปต์ก็คือปู่ของพระเจ้าอโศกมหาราชผู้กอบกู้พระพุทธศาสนาในยุคต่อมา
         ศังกราจารย์เปิดแนวรุกทางด้านการเมือง จนวัดพระพุทธศาสนาในถิ่นชนบทกลายเป็นวัดในฮินดู อีกทางหนึ่งนักวิชาการในศาสนาฮินดูก็ใช้วิธีทางวิชาการเพื่อเปลี่ยนพระพุทธศาสนามาเป็นฮินดู

aa14


         ข้อเท็จจริงอีกประการหนึ่งคือพระพุทธศาสนาไม่ได้หายไป แต่วิถีของการปฏิบัติแบบนักบวชผู้ถือเพศพรหมจรรย์ได้หายไป ถ้าจะบอกว่าถ้าไม่มีพระภิกษุก็ไม่มีพุทธศาสนาก็พูดยาก เมื่อพุทธศาสนากลายเป็นลัทธิหนึ่งในศาสนาฮินดู วัดพุทธกลายเป็นวัดฮินดู เมื่อไม่มีพระภิกษุอยู่ในวัด วัดก็กลายเป็นวัดร้าง ยังนับว่าโชคดีที่พระเจ้าอโศกมหาราชได้สร้างเสาหินจารึกไว้เป็นหลักฐานในสถานที่สำคัญที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา เมื่อมีการขุดค้นจึงได้มีหลักฐานทางโบราณคดีบอกให้ทราบว่าสถานที่แห่งนั้นเคยเป็นวัดในพระพุทธศาสนา
         ในส่วนของตันตรยานได้ปรับเปลี่ยนเป็นมันตรยานและวัชรยาน มีนักบวชผู้สืบต่ออายุพระพุทธศาสนาเริ่มที่ทิเบต เมื่อทิเบตถูกจีนรุกราน ดาไล ลามะผู้นำทางด้านศาสนาและอาณาจักรก็ได้ลี้ภัยมาอยู่ที่เมืองธัมมศาลาหรือดารัมสาลา อยู่ติดชายแดนปากีสถาน อยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของอินเดีย ตั้งรัฐบาลพลัดถิ่นขึ้นที่เมืองนี้ เรียกร้องเอกราชจากจีนมาเป็นเวลากว่า 60 ปีแล้ แต่ก็ยังไม่มีวี่แววว่าจะประสบความสำเร็จ ทิเบตก็กลายเป็นเขตปกครองพิเศษของประเทศจีนในปัจจุบัน

aa10


         แม้ว่านิกายตันตรยานจะได้ถูกนักวิชาการจำนวนหนึ่งว่าเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้พระพุทธศาสนาเสื่อมไปจากอินดีย แต่ก็ต้องยอมรับว่าแนวคิดแบบตันตรยาน หรือมันตรยาน หรือวัชรยาน ยังมีผู้สืบต่อมีวัด มีอารามอีกหลายแห่งทั้งที่เมืองเลห์ ลาดักส์ และเมืองธัมมศาลา ในปัจจุบัน หากใครมีความต้องการอยากจะศึกษาพระพุทธศาสนานิกายวัชรยานก็ต้องไปที่ 2 เมืองนี้ เพราะปัจจุบันยังมีวัดในนิกายตันตรยาน ปรากฎอยู่อีกหลายวัด

 

พระมหาบุญไทย ปุญญมโน
18/04/67

เว็บไซต์ที่น่าสนใจ

กองธรรมสนามหลวง

กองบาลีสนามหลวง

สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ

กรมการศาสนา

มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย

บัณฑิตวิทยาลัย  มมร

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

สำนักฝึกอบรมพระธรรมทูตไปต่างประเทศ(ธ)

เว็บไชต์นักศึกษาปริญญาเอก สาขาพุทธศาสน์ศึกษา มมร

 

วัดไทย

เว็บวัดในประเทศไทย

วัดไทยในต่างประเทศ

คณะสงฆ์ธรรมยุตUSA

 วัดป่าธรรมชาติ LA

พระคุ้มครอง

วัดธรรมยุตทั่วโลก

 

ส่วนราชการในประเทศไทย

มหาวิทยาลัยในประเทศไทย

ส่วนราชการในประเทศไทย

กระทรวงในประเทศไทย

 

หนังสือพิมพ์ไทย

ไทยรัฐ
เดลินิวส์
มติชน
ผู้จัดการ
กรุงเทพธุรกิจ
คม ชัด ลึก
บ้านเมือง
ข่าวสด
ฐานเศรษฐกิจ
ประชาชาติธุรกิจ
สยามกีฬา
แนวหน้า
โพสต์ทูเดย์
ไทยโพสต์
สยามรัฐ
สยามธุรกิจ
บางกอกทูเดย์

 

ข่าวภาษาต่างประเทศ

ข่าว CNN

ข่าว BBC

Bangkok Post

The Nation

หนังสือพิมพภาษาต่างประเทศ

เมนูสมาชิก